Programma 3. Ontmoeten, sport en cultuur

We hebben het Meerjaren Investeringsplan (MIP) voor Ontmoeten geactualiseerd. De planning van de projecten is bijgesteld op basis van de voortgang van de projecten en de beschikbare ambtelijke capaciteit. Hierdoor schuiven sommige projecten naar latere jaren of passen we investeringsbedragen aan. Dit leidt tot aangepaste investeringslasten. We lichten de belangrijkste wijzigingen toe. De aanpassingen aan het gemeenschapshuis Avanti zijn een jaar doorgeschoven. Het gaat om een bedrag van € 40.000. Dat levert in 2023 een eenmalig voordeel van € 2.000 aan investeringslasten. Bij MFA Noord-West start het projectdeel Ontmoeten in 2024 en dit zal opgeleverd worden in 2025. Onder invloed van bezwaren en andere factoren kan de planning alsnog naar achter schuiven. We zijn gestart met het projectdeel sport, onderwijs en evenementen in 2022. Vooralsnog blijven de kosten binnen de begroting. Daarnaast is het project voor ontmoeten Ravenstein Vidi Reo vertraagd. Dit komt doordat een Locatiestudie moest worden gemaakt van het hele gebied alvorens de kosten geraamd konden worden voor gebouw, openbare ruimte bij het gebouw en infrastructurele werken. We vragen een raadsbesluit over dit project in het najaar van 2022.

De kosten voor de gemeenschappelijke regeling van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) stijgen jaarlijks. Voor de realisatie van het e-depot stijgen de kosten voor de deelnemers geleidelijk tot € 0,85 per inwoner. Voor onze gemeente loopt het bedrag op tot jaarlijks € 85.000 in 2027. In de vastgestelde kadernota 2023 van het BHIC is de voorkeur uitgesproken voor scenario 1. Daarin groeit de extra bijdrage van de gemeente geleidelijk naar het niveau van € 0,85 per inwoner ten behoeve van het e-depot. Dit is ook het scenario waar we nu mee rekenen. Dit vertaalt zich als volgt: 2024: 0,25 per inwoner extra (€ 25.000), 2025: 0,45 per inwoner extra (€ 45.000), 2026: 0,65 per inwoner extra (€ 65.000) en 2027 e.v.: 0,85 per inwoner extra (€ 85.000).

Vanuit de jaarrekening 2021 hebben we € 50.000 overgeheveld en ingezet voor de tijdelijke subsidieregeling Cultuurfonds Professionele Kunst. We willen dit geld nu voor de helft in 2022 inzetten en de andere helft in 2023. Daarmee is het geld voor 2 jaar beschikbaar. Dit geeft een voordeel van € 25.000 in 2022 en een nadeel van € 25.000 in 2023.

Voor de prijsstijging van het TBL Carmelcollege ramen we incidenteel € 195.000 extra. De investeringen voor het stadssportpark hebben we begroot op afgerond € 2,3 miljoen. Het betreft investeringen voor stichting Carmelcollege en voor de openbare ruimte. Voor het aandeel van de prijsstijging van het Carmelcollege ontvangen zij een extra investeringssubsidie. We schatten de prijsstijging op dit moment in op 12,5%, wat overeenkomt met een bedrag van incidenteel € 195.000.

Vanuit de rijksmiddelen die we hebben ontvangen voor het compenseren van COVID-19 schade voor cultuur zetten we een bedrag van € 870.000 in. Met dit bedrag compenseren we in 2022 huur over 2021 (€ 40.000) en dekken we ook tekorten af in de exploitatie over 2021 bij professionele culturele organisaties. We verwachten een bedrag van € 230.000 nodig te hebben om deze tekorten af te dekken. We ondersteunen de amateurkunst door kennisdeling en begeleiding. Hiervoor maken we € 200.000 vrij. We weten niet hoe een en ander gaat verlopen. Ook willen we de culturele sector breder ondersteunen. We stellen daarom voor om een deel van het geld te reserveren voor een COVID-19 herstelfonds (circa € 400.000). Dit sluit aan bij de oproep van verschillende koepelorganisaties en landelijke rapporten over de stand van zaken in de culturele sector. Er is tijd nodig voor herstel. Met een herstelfonds bieden we die tijd. We verwachten dit bedrag uit te geven in 2023. We hebben hierdoor een voordeel van € 400.000 in 2022 en verwachte hogere kosten van € 400.000 in 2023.

We stellen voor om een investeringskrediet van € 675.000 beschikbaar te stellen voor het Urban Sports Park. De jaarlijkse kosten zijn vanaf 2023 € 60.000. In 2020 heeft de initiatiefgroep Urban Ox Park het college gevraagd om een Urban Sports Park te realiseren in Oss. De initiatiefgroep komt voort uit verschillende bewonersinitiatieven die elkaar hebben gevonden in hun wens voor een skatebaan, een pumptrack en Calisthenics, zogenaamde Urban Sports. Op 8 maart 2022 heeft het college besloten om de initiatiefgroep te ondersteunen en om samen met hun te onderzoeken of een Urban Sports Park haalbaar is. Dit heeft een haalbare optie opgeleverd in het Sibeliuspark in Oss. De kosten van € 94.000 bestaan uit kosten voor de investering van € 27.000 en € 33.000 voor onderhoud.

We stellen voor om voor De Lievekamp een structureel bedrag van € 1,7 miljoen beschikbaar te stellen vanaf 2025. Daarnaast vragen we verhoging van 195K van het voorbereidingskrediet Raadhuislaan Zuid voor onderzoeken ten behoeve van de gebiedsontwikkeling. De investeringsraming voor nieuwbouw van De Lievekamp bedraagt tussen € 53 en € 56 miljoen. De jaarlijkse lasten van deze investering zijn ongeveer € 1,7 miljoen. Ondanks dat het plan nog verder uitgewerkt moet worden, willen we dit bedrag vanaf het jaar 2025 reserveren voor dit plan. In de loop van 2023 bepalen we vervolgens de definitieve financiële effecten en kunnen we aangeven wat de gebiedsontwikkeling kost of oplevert. Met het aangaan van de intentieovereenkomst is een IMVA gestart voor de gebiedsontwikkeling Raadhuislaan Zuid. We hebben ook van een gespecialiseerd bureau een indicatieve bouwkostenraming ontvangen voor het nieuwe theater. Deze is onderhevig aan definitief te maken keuzes. We voorzien dat binnen elk scenario de structurele lasten gaan stijgen. Deze worden met name veroorzaakt door de stijging van kapitaallasten van het nieuw te bouwen pand, ten opzichte van de vrijwel geheel afgeschreven oudbouw. We hebben op basis van de bouwraming en de exploitatiebegroting van het nieuwe theater de gemiddelde lastenstijging geraamd om het nieuwe theater te bouwen en te exploiteren. We vragen ook incidenteel aanvullende middelen aan om noodzakelijke onderzoeken en werkzaamheden uit te kunnen voeren voor de gebiedsontwikkeling. Dit is opgenomen bij programma wonen. In de zomer van 2023 verwachten wij de raad definitieve keuzes te kunnen voorleggen inclusief de uitwerking van de financiële consequenties van het theater en de gebiedsontwikkeling.

De raad heeft bij de programmabegroting 2021-2024 € 3,1 miljoen in de IVB reserve beschikbaar gesteld als investeringsimpuls voor ontmoeten, sport en cultuur. In 2023 gaan we deze middelen verder inzetten. De inzet van een adviseur jeugd, cultuur erfgoed, een projectleider voor MIP projecten en een projectleider voor de projecten gebiedsontwikkeling Golfbad, Verkeerscentrum, Skatebaan en een voetbalveld wordt voortgezet. De onttrekking in 2023 is € 188.716. Om de prioriteitennota verder uit te voeren wordt een onttrekking van € 502.000 opgenomen. Verder nemen we een aantal onttrekkingen op in 2022. Het gaat om een bedrag van € 125.000 voor aandachtsexploitaties van de wijk- en dorpshuizen. Voor de tijdelijke huisvesting van de JF Kennedy school is een bedrag van € 260.000 opgenomen. En voor het uitvoeren van een quickscan bij de gemeentelijke gebouwen wordt € 50.000. Alle onttrekkingen samen bedragen € 487.500. Alle onttrekkingen samen bedragen in 2023 € 1.178.216, in 2024 € 451.500 en in 2025 € 142.000. Voor meer toelichting over de specifieke projecten wordt verwezen naar de beschrijving bij de nota reserves.

We vragen een bedrag van jaarlijks € 85.000 voor ene projectleider voor het verduurzamen van ons maatschappelijk vastgoed. In de raadsvergadering van 24 september 2020 heeft de gemeenteraad de Nota verduurzamen Maatschappelijk Vastgoed vastgesteld. In het coalitieakkoord hebben we aangegeven een stapje meer te willen doen en niet alleen op natuurlijke momenten te investeren in duurzaamheid, maar ook tussentijds te laten zien dat we onze voorbeeld functie waarmaken en de gebouwen eerder verduurzamen dan wachten op het moment van nieuwbouw of renovatie. Ook willen we verder gaan dan alleen energieneutraal en worden er meer verduurzamingsmaatregelen gerealiseerd. Dit proces gaat meer dan 10 jaar in beslag nemen, omdat we uit ervaring weten dat een goede gedegen uitwerking van technische plannen en vervolgens de uitvoering veel tijd vragen. Daarom vragen we uitbreiding op de huidige formatie: structureel 1 fte voor een Projectleider Verduurzamen Vastgoed.

We stellen voor om € 100.000 beschikbaar te stellen voor Thuis in de buurt. Om de vrijwillige besturen beter te ondersteunen willen we gaan werken met een sociaal makelaar. De sociaal makelaar ondersteunt besturen en helpt bij het maken van (vrijwilligers)beleid en het opgang brengen van samenwerking in de wijken en dorpen. De sociaal makelaar laten we via ONS Welzijn starten als onderdeel van het loket voor advies en informatie voor de besturen van de gemeenschapshuizen. Dit conform het beleid Thuis in de buurt. Daarnaast zie we dit als proef en opmaat voor een breder loket ter ondersteuning van vrijwilligersbesturen in het algemeen. Voor de sociaal makelaar is een extra budget nodig van € 50.000. Daarnaast willen we de subsidieregeling voor Thuis in de buurt in 2023 verlengen. De regeling geeft de huizen de ruimte om werk te maken van laagdrempelige ontmoeting. We zien dat de subsidiemogelijkheid stimulerend werkt voor de huizen. Ze werken aan meer samenwerking om te komen tot gezamenlijke activiteiten. Om alle huizen optimaal de kans te geven is een extra € 50.000 nodig in 2023.

We stellen voor om vanaf 2023 structureel € 100.000 beschikbaar te stellen voor vrijwilligersbeleid. Vrijwilligersorganisaties zijn van groot belang voor vitale gemeenschappen. Je inzetten voor een collectief doel en samen met anderen daar tijd voor vrijmaken. Als gevolg van allerhande maatschappelijke ontwikkelingen staat het vrijwilligerswerk op veel plaatsen onder druk. We gaan vrijwilligersorganisaties actief ondersteunen bij het vinden van oplossingen hiervoor. Eerst gaan we met de vrijwilligersorganisaties om tafel om te kijken waar de behoeften en mogelijkheden liggen. Dat plan is in het eerste kwartaal van 2023 gereed. Daarna gaan we het binnen de organisatie regelen dat dit ook uitgevoerd kan gaan worden. Daar zijn op voorhand meerdere afdelingen vanuit de gemeente bij betrokken. Om er voor te zorgen dat het beleid wordt opgesteld en dat de uitvoering hiervan krachtig wordt gecoördineerd, hebben we capaciteit nodig. Het is immers een nieuwe taak die we op ons willen nemen. We verwachten hiervoor 1 fte nodig te hebben.

We stellen voor om een extra bedrag op te nemen van jaarlijks € 400.000 voor de voorlopig structureel hogere kosten voor het toekomstige zwembad. Het huidige, vastgestelde financiële kader voor het nieuwe zwembad was budgettair neutraal (hogere investeringskosten en lagere energiekosten en lagere personeelskosten). We hebben een geactualiseerde bouwkostenraming laten opstellen voor het nieuw te bouwen zwembad. Deze raming valt hoger uit dan eerdere ramingen maar is ook onderhevig aan te maken keuzes in de configuratie van het zwembad. Deze keuzes gaan we verder uitwerken en eind 2022 voorleggen aan college en raad. We voorzien dat de structurele kosten in elk denkbaar scenario gaan stijgen. We hebben op basis van voorlopige exploitatiescenario's en bouwramingen een gemiddelde structurele lastenstijging opgenomen.

We stellen voor om voor de huismeester van het MJC een bedrag van € 40.000 extra beschikbaar te stellen. Voorheen was dit via een detachering vanuit de gemeente geregeld. De detachering is vanwege pensionering afgelopen. Dit bedrag past niet in de begroting van het museum. Het is noodzakelijk om een fulltime huismeester die paraat is bij calamiteiten, hand- en spandiensten, ondersteuning bij de op- en afbouw van tentoonstellingen, reparaties en dergelijke beschikbaar te hebben.

Voor het ontwikkelen van een open sportclub in Herpen vragen we een investering van € 950.000. Het gaat om een buitensportaccommodatie die gefaseerd wordt gerealiseerd. Nog niet alles is duidelijk, de voorlopige planning is als volgt. Fase 1 omvat het realiseren van tennisbanen en parkeren. Fase 2 omvat het aanpassen en verduurzamen van een clubgebouw en fase 3 omvat de terreininrichting. Deze investeringen leiden tot extra investeringslasten van € 18.000 in 2024 en € 48.000 structureel. We zetten hiermee in op de ambitie van gemengd gebruik van bestaande accommodaties en meer open sportparken. Na een meerjarig traject met sportverenigingen en inwoners willen we investeren in sportpark Wilgendaal in Herpen. Begin 2022 hebben we hierover een intentieovereenkomst gesloten met tennisvereniging VIP en voetbalvereniging Herpinia. De open sportclub moet het hele jaar toegankelijk zijn voor gemengd gebruik en sport en bewegen in brede zin stimuleren. Deze nieuwe werkwijze kan als voorbeeld dienen voor andere verenigingen binnen onze gemeente. We beogen een gefaseerde ontwikkeling waarin de open sportclub verder gestalte krijgt. In het tweede kwartaal van 2023 informeren we de raad over een geconcretiseerd plan en investeringsvoorstel.

We stellen voor om de subsidie voor het jaar 2023 extra te verhogen met 3,5%. Dit is een bedrag van structureel € 142.000. Aan professionele instellingen geven we een reguliere indexering, waarbij we voor 80% dit doen op basis van specifieke CAO ontwikkelingen en voor 20% hanteren we de index voor materiele uitgaven (de zogenaamde IMOC). Voor overige subsidies (professionele zonder budgetovereenkomst en niet professionele instellingen) hanteren we de index voor materiele uitgaven. In de vastgestelde kaderbrief is dit begroot op 2,3%. Dit was een raming van het centraal planbureau (CPB) voor het jaar 2023 in de zogenaamde maartbrief. De huidige index voor 2023 van de netto materiele overheidsuitgaven wordt door het CPB geraamd op 5,8%. We stellen voor om dit percentage te hanteren voor indexering van de subsidies voor het materiele deel. Dit betekent een extra uitkering aan subsidies van jaarlijks € 142.000.